| Loại lễ hội |
Lễ hội truyền thống |
Tư liệu lễ hội |
Đình làng Thành Mỹ là ngôi đình có quy mô lớn trong tỉnh Quảng Nam, dân gian xưa còn truyền miệng đến ngày nay Thứ nhất La Qua, thứ nhì Thành Mỹ, thứ ba Chiên Đàn . Đình La Qua đã được xếp hạng là Di tích cấp tỉnh, đình Chiên Đàn với những giá trị nghệ thuật được bảo tồn nguyên gốc nên đã được xếp hạng Di tích quốc gia. Riêng đối với đình Thành Mỹ, xã Tam Phước tuy là kiến trúc có bề thế nhưng do chiến tranh, mặc dù đây là một biểu tượng văn hóa, tâm linh, tín ngưỡng quan trọng trong đời sống làng xã, nhưng chưa được quan tâm xếp hạng. Vì vậy, việc gìn giữ giá trị văn hóa đình làng cũng chính là để kế thừa, phát huy dòng chảy văn hóa dân tộc. Đình Thành Mỹ trong tâm thức của cộng đồng nhân dân xưa nay là nét đẹp của xóm làng nông thôn vùng phía Tây Nam huyện Hà Đông, sau này là phủ Tam Kỳ và hiện nay là huyện Phú Ninh. Từ lâu, ngôi đình đã in vào tâm khảm mỗi con người và toả sáng trong những giá trị nhân văn của vùng đất Tam Phước nói riêng, huyện Phú Ninh nói chung. Đình làng Thành Mỹ là hình ảnh thân quen, gắn bó với tâm hồn của mỗi người dân làng, là nơi chứng kiến những sinh hoạt và mọi đổi thay trong đời sống xã hội của làng quê nông thôn qua bao thế kỷ. Đặc biệt, bên cạnh những giá trị về lịch sử và văn hóa, cộng đồng nhân dân nơi đây còn lưu giữ, bảo tồn các hình thức diễn xướng, tế lễ theo đúng nghi thức truyền thống như đã trình bày ở nội dung trên. Đó cũng là giá trị nổi bật về văn hóa dân gian của đình làng Thành Mỹ. Hiện nay, đình Thành Mỹ đã được tu bổ, phục hồi trang trọng và thiêng liêng. Nó gần như là đại diện, biểu tượng của quyền lực làng xã, là nơi tụ họp nhân dân trong mọi sinh hoạt chung. Đây là điều rất cần thiết trong cuộc sống nông thôn bởi mỗi người luôn cần sự nương tựa, đùm bọc, giúp đỡ lẫn nhau. Vì vậy, đình làng Thành Mỹ trở thành một nơi thân quen gần gũi, nơi che chở, gắn liền với cuộc sống của những người nông dân. Đình trở thành nơi tri ân, trọng nghĩa trọng tài, “uống nước nhớ nguồn” của cộng đồng cư dân trong vùng. Tất cả những tín ngưỡng của làng xã nông nghiệp đã được các thế hệ cư dân tiếp nối nhau tạo thành một nền vǎn hoá hỗn hợp, đa dạng, có mặt nhiều thành phần tôn giáo khiến cho đình trở thành một tập thể siêu thần, có sức mạnh vô hình, tạo một niềm tin, niềm hy vọng và một sức mạnh vô hình của làng xã cộng đồng. Trong thời kỳ công nghiệp hóa – hiện đại hóa ngày nay, việc xây dựng Nông thôn mới ở xã Tam Phước, huyện Phú Ninh cần thiết phải có việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của cộng đồng cư dân, để giữ được bản sắc văn hóa văn hóa dân tộc mà các thế hệ cha ông đi trước đã tạo dựng và bồi đắp cho đến ngày nay, mà chúng ta có nhiệm vụ giữ gìn và phát huy. Hằng năm tại đình Thành Mỹ, cộng đồng nhân dân đóng góp để tổ chức lễ hội gắn với lễ nghi nông nghiệp là lễ Tế thần linh làng xã, đây là hoạt động diễn lễ của hội tế để biểu thị lòng biết ơn của dân làng đối với thần, mong thần tiếp tục phù hộ cho đân làng mạnh khỏe, được mùa. Lễ vật tế thần linh, tùy theo năm được mùa, nhưng chủ đạo phải có tam sinh (trâu, bò, heo) là những sản phẩm nông nghiệp. Nhìn chung, văn hoá đình làng Thành Mỹ có tính hoàn toàn độc lập của một cộng đồng xã hội biết tổng hợp dung hòa mọi nền văn hóa khác thành một nét văn hóa riêng nhằm phục vụ an ninh cho cộng đồng, trong ấy, yếu tố chủ yếu vẫn là thờ cúng những người có công với làng xã. Bên cạnh đình Thành Mỹ có một ngôi miếu Ông và một ngôi miếu Bà (Hiện nay, miếu Ông đã thành phế tích, còn miếu Bà đã được cộng đồng nhân dân tu bổ), đây cũng chính là những giá trị về truyền thống văn hóa của làng Thành Mỹ được bảo tồn và phát huy đến ngày nay. Đối với đình Thành Mỹ, mặc dù qua thời gian và nhất là sự hủy hoại của chiến tranh, nhưng đến nay đình Thành Mỹ vẫn còn nguyên giá trị về lịch sử ngôi đình làng, bối cảnh xã hội của sự ra đời làng xã ở vùng đất phía Nam Quảng Nam, quá trình phát triển và những biến đổi của đình làng Thành Mỹ gắn liền với quá trình đấu tranh và phát triển của tổng Chiên Đàn Trung (sau tách ra thành tổng Vinh Quý, nay là xã Tam Phước). Từ bao đời xưa, dân làng Thành Mỹ đều tâm niệm không gian đình là nơi sinh hoạt tín ngưỡng tâm linh cộng đồng làng, xã, là điểm tổ chức lễ hội văn hóa của địa phương. Con cháu trong làng dù đi đâu xa nhưng cứ đến dịp lễ hội làng cố gắng quay trở về với cội nguồn, quê cha, tụ hội dưới mái đình làng. Lễ hội và đình Thành Mỹ từ đó trở thành nhịp cầu nối của tinh thần đoàn kết trong xóm ngoài làng, trở thành nét văn hóa đặc trưng đan xen, kết nối quá khứ với hiện tại, giữ gìn nếp sống cộng đồng vừa hài hòa vừa có sắc màu độc đáo. Về giá trị lịch sử, đình Thành Mỹ còn là những |